سنگ عقیق یمن

ساختار شیمیایی و فیزیکی :

عقیق سنگی سیلیسی و نوعی از در کوهی است که بیشتر از سنگ یمانی تشکیل شده‌است. ترکیب شیمیایی آن ۱۰۰% SiO۲ یا سیلیس است که البته گاهی عناصری نظیر Al، Fe، Mg، ca، Ni، Cr در کنار آن قرار می‌گیرد. ویژگی عقیق ریزدانه بودن آن و روشنی رنگش است. عقیق درخشنده و دارای چمک بلورین می‌باشد، بهترین آن سرخ، زرد و سفید است. گونه‌ای از آن که ذرات فراوان میکا دارد و براق است دلربا نامیده می‌شود. شکل بلورهای عقیق، نازک و شش گوش است این کانی در هیCaدروکسید پتاسیم (KOH) حل می‌شود.

عَقیق یا آگات گونه‌ای سنگ گران‌بها است. عقیق یمن از گرانبهاترین عقیقهاست که یکی از راههای شناخت ان تراشدار بودن عقیق است . امروزه در ایران تراش‌های متعددی قابل توجه اساتید میباشد که معروفترین آن‌ها تراش ثبتی و تراش قطعی وهمچنين تراش باپشت كاس مى باشد.نگینهایی که دارای سمبه‌های دایره و حلالی یا اصطلاحاً سمبهٔ ناخنی و نشانهایی مخصوص هستند که آن‌ها هم جزو عقیق‌های یمنی می‌باشند. عقیق در اسلام، یکی از احجار کریمه (یاقوت، فیروزه، دُرّ، عقیق، زبرجد، مرجان، لؤلؤ، الماس) است که دارای فواید جسمی و معنوی زیادی است.

سختی سنگ عقیق یمنی  ٧ _ ۶/۵ می‌باشد. از قدیم قبایل و ملل کهن در نقاط مختلف جهان، این گوهر را مقدس و با ارزشی  می‌دانستند و به همین علت آن را از خود دور نمی‌کردند آن‌ها بر این باور بودند که این نگین در برابر حوادث و بلایا از آنها محافظت می‌کند.

این سنگ جدا از بحث طالع شناسی ماه تولد برای همه متولدین ماه های شمسی استفاده می‌شود. البته بیشترین اثر آن از نظر ستاره شناسی روی متولدین مهر، مرداد، بهمن، دی و شهریور می‌باشد.

روش نگهداری :

برای نگهداری از عقیق یمنی شما می توانید سنگ را در هفته یک بار در آب جاری شستشو دهید و یا در معرض تابش خورشید قرار دهید. سنگ فیروزه اگر در تماس با مواد شوینده و  چرب مانند روغن و کرم قرار بگیرد، کیفیت خود را از دست می‌‌دهد و سبز لجنی بدرنگ می‌شود و به‌اصطلاح می‌‌میرد. در واقع این نگین زنده خاصیت و اثر گذشته را نخواهد داشت اما خوشبختانه سنگ و نگین عقیق سرخ یمنی و انواع دیگر آن به‌دلیل بافت کوارتزی که دارد به اندازه سنگ‌ فیروزه حساس نیست؛ یعنی زمان شست‌وشوی معمول ظرف یا استحمام می‌توانید از آن استفاده کنید و همراهتان باشد. با این حال توصیه ما به شما این است که این نگین را کمتر در معرض مواد شوینده، تغییرات دما و ضربه قرار دهید. برای تقویت خواص و اثرات آن هم کافی است آن را ۲ ساعت در آب زلال بگذارید و بعد از آن به اندازه ۳ دقیقه و نه بیشتر زیرتابش مستقیم نور خورشید قرار دهید. با توجه به نکات گفته شده اگر از این گوهر به‌خوبی محافظت کنید می‌توانید این اطمینان را داشته باشید که موقع فروش از ارزش و قیمت آن کم نمی‌شود و هنگام استفاده از آن نیز از خواص عقیق سرخ یمنی می توانید بهره لازم را ببرید.

خواص درمانی : 

▪︎ برای درمان بیماری های دستگاه گوارش بسیار مفید است.
▪︎ دیگر خاصیت از خواص سنگ عقیق اصل این است که همراه داشتن آن برای دردهای استخوانی به خصوص کمر درد مفید است.
▪︎ برای جلوگیری از خونریزی های شدید  به خصوص برای بانوان توصیه می شود.
▪︎ این سنگ بسیار پر انرژی می‌باشد و برای ناراحتی های روحی و بر طرف شدن غم و اندوه مفید است و همینطور آرامش بخش و باعث نشاط و شادی است
▪︎ این سنگ همچنین برای درمان بیماری های پوستی از جمله آکنه استفاده می‌شود. برای این کار باید سنگ را در بالای پوست قرار داده و برای مدت زمان چند دقیقه بصورت دایره وار حرکت دهید.
▪︎ در زمان خستگی و کوفتگی چشم ها می توانید از تکه‌ای از این سنگ بر روی چشم‌هایتان به مدت ۱۰ الی ۲۰ دقیقه در روز استفاده کنید.
درباره خواص عقیق یمنی که در انگشتر و گردنبند عقیق یمنی به کار می رود و به طور کلی، انواع آن باید به این موضوع اشاره کرد که این سنگ برای درمان بیماری های کمر درد ، پا درد ، استخوان درد و همنطور دردهای ماهیچه ای مناسب و مفید است. چرا که حرکت فوق العاده ی آن باعث شده که مدارات  شفابخش را به سمت خود جذب کرده و تشکیل یک انرژی شفابخش بسیار قوی دهد. شما می توانید با کمی تمرکز و دقت، امواج ساطع شده از این سنگ را به رنگ سبز ببینید. این انرژی در نوع قرمز همیشه به رنگ سبز است.

احادیث ائمه معصومین :

در روایات امده است همراه داشتن سنگ عقیق یمن فقر را دور می کند از بین می برد.
باعث فراخی و زیادی رزق و روزی می شود.
دفع بلا، در برابر حوادث و خطرات که از صاحب آن محافظت می کند.
و همچنین برای محافظت از چشم زخم توصیه شده است.

۱_ در روایتی از حضرت محمّد (ص) درمورد این سنگ میخوانیم: در شب معراج که به آسمان ها سفر کردم (به عرش رفتم) به درجه ای رسیدم که نزدیکتر از آن به مرتبه ربوبیّت، ممکن و تصور پذیر نیست. پس خداوند در آنجا با من در میان دو کوه از عقیق سخن گفت. (الشیعه فی احادیث الفریقین، ص ١۶٨)

۲_ زیاد قندى از امام موسی کاظم، از پدران بزرگوارش (ع) از حسین بن على (ع) روایتی نقل کرده است که فرمود: هنگامى که خداوند، موسى بن عمران را آفرید و در طور سینا با او سخن گفت، بر زمین نظرى افکند و از نور روى خود عقیق را آفرید، سپس در آن زمان فرمود: بحقّ خودم بر خود لازم کردم که کسى را که (انگشتر) عقیق دست داشته باشد، به آتش جهنم عذاب نکنم به شرط آن که على (ع) را دوست داشته باشد.

۳_ امام صادق علیه السلام در روایتی از فواید و خواص عقیق فرموده اند که خداوند دستی که برای دعا کردن به درگاهش بلند می شود دوست دارد با این انگشتر باشد. ( مکارم الاخلاق ص ۸۸ ، وسائل الشیعه : ۵ /۹۱ )

۴_ درباب فضیلت و خواص عقیق یمنی ذکر این مورد جالب توجه است که روزی جبرئیل به نزد پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) آمد و فرمود:«یا محمد ربّی یقرؤک السّلام و یقول لک: البس خاتمک بیمینک و اجعل فصّه عقیقاً و قل لابن عمّک یلبس خاتمه بیمینه و یجعل فصّه عقیقاً…ای محمد! پروردگارم به تو سلام می رساند و می فرماید: انگشترت را در دست راست کن و سنگ آن را عقیق بگذار و به پسر عمویت (علی (ع)) نیز بگو انگشترش را در دست راست بگذارد و برای آن نگین عقیق قرار دهد». سپس علی (ع) درباره این سنگ سوال می فرمایند و حضرت محمد (ص) فرمایند: «کوهی است در یمن».

۵_ امام صادق (ع) فرمودند: دوست دارم هر مومنی پنج انگشتر در دست داشته باشد، عقیق بابت دفع و دوری از فقر، فیروزه بابت گشایش در امور، یاقوت برای دفع پریشانی، حدید بابت پیروزی بر دشمنان، درنجف برای آسان شدن امور

۶_ از دیگر روایات نقل شده درباره خواص عقیق یمنی این است که حضرت امیر المؤمنین (ع) چهار انگشتر در دست می کردند، انگشتر یاقوت برای شرافت و زیبایی آن، فیروزه برای پیروزی و یاریش، حدید صینی برای قوتش و انگشتر عقیق یمنی برای محافظت و دفع دشمنان و بلاها.

۷_ در حدیث صحیح از حضرت علی بن موسی الرضا (ع) آمده که این گوهر فقر و تنگدستی را برطرف می کند و در دست کردن آن، نفاق را از بین می برد.

۸_ امام رضا (ع) فرمودنده اند هرکه قرعه به این انگشتر بزند، بهره او بهتر و کامل تر بیرون می آید.

۹_ در روایتی معتبر از امام جعفر صادق علیه السلام نقل شده است که انگشتر عقیق در دست کنید که مبارک است و هرکس که این انگشتر در دست داشته باشد، امید است که عاقبش به خیر و نیکی باشد. (کتاب حلیه المتقین از علامه محمد باقر بن محمد تقی مجلسی)

۹_ همچنین امام صادق علیه السلام درباره خواص عقیق یمنی فرموده اند که حرز در سفر است و دست کردن انگشتر آن در زمان سفر، انسان را از آسیب های سفر حفظ می کند و مصون می دارد. ( کافی ۶ / ۴۷۰ ، الامان ص ۵۲ ، وسائل ۵ / ۸۹ ، و ۹۰ )

۱۰_ امیر مومنان علی علیه السلام می فرمایند : شخصی که انگشتر عقیق در دست دارد و دو رکعت نماز با آن بجا آورد، ثواب آن دو رکعت، برابر است با هزار رکعت نمازی که بدون آن خوانده شود. ( اعلام الدین ص ۳۹۳ ، بحارالانوار : ۸۰ / ۱۸۷ ، عده الداعی ص ۱۳۰ ، وسائل الشیعه ۵ )

تاریخچه :

نام العقیق از اصطلاح ” عق النخيل” گرفته شده است ، که به معنی “کشت میوه درختان نخل” است.

در حقیقت ، رنگ عقیق به رنگ میوه نخل شباهت دارد و بسیاری از انواع آنها در مراحل رسیدن میوه نهایی خرما نامیده می شود ، یعنی از خارک زرد گرفته تا قرمز و نهایتا قهوه ای و سیاه که در سنگ عقیق نیز این رنگها وجود دارند

عقیق یمنی نوعی برند محسوب میشود چون ذخایر آن تاریخی است. در کنار آن عقیق یمن برای مسلمانان شرافت و ارزش معنوی خاصی دارد. تصور کنید یک یاقوت سرخ کامبوج و یک یاقوت برمه هر دو با یک کیفیت و شرایط یکسان، با اینحال یاقوت برمه ارزش بالاتری دارد زیرا دارای معادن تاریخی و معروفی است. در مورد عقیق نیز تاریخچه معادن آنها همراه روایاتی که در کتب اسلامی از پیامبر و یا امام علی (ع) در مورد شرافت عقیق یمن آمده است به افزایش ارزش آنها و محبوبیتشان افزوده است.
ابن شهر آشوب نقل می‌کند که : روزی جبرئیل بر پیامبر نازل شد و گفت : یا رسول الله (ص) پروردگارم بر تو سلام و درود می‌فرستد و می‌فرماید انگشترت را در دست راست کن و نگین آن را هم عقیق قرار بده و به پسر عمویت علی (ع) نیز بگو انگشترش را در دست راست کند و نگین آن را عقیق قرار دهد.
پیامبر (ص) پیام جبرئیل را به امیرالمومنین (ع) رسانید. حضرت عرضه داشت : یا رسول الله(ص) عقیق چیست؟
پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند : نام کوهی در کشور یمن است.

معادن :

عقیق یمنی در استان‌های جنوبی جمهوری یمن از نظر نوع و کیفیت و نوع معدن شهرت دارد. منطقه «انس» در استان ذمار جزو مشهورترین مناطق استخراج عقیق است. یمن جزو کشورهای دارای سرمایه‌های خدادادی است؛ از جمله آنها سنگ‌های قیمتی است که انواع بسیاری دارد از جمله آنها سنگ عقیق یمنی است که برخی کارشناسان آن را جزو بهترین انواع سنگ عقیق در جهان می‌دانند به گونه‌ای که عقیق یمنی از زمان گذشته در فهرست مشهورترین تولیدات یمنی و صادرات ملی آن به شمار می‌رود.